laryngopharyngeal reflux

Κατάσταση που παρατηρείται σε άτομα με γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και είναι η κίνηση του γαστρικού περιεχόμενου πέρα από τον οισοφάγο προς τη λαρυγγική και φαρυγγική περιοχή.  H Λ.Π. διαφέρει από τη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση καθώς χαρακτηρίζεται από ημερήσια παλινδρόμηση σε όρθια θέση. Μικρό ποσοστό παρουσιάζει συμπτώματα οισοπφαγίτιδας.

Η λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση (LPR) είναι  μια ξεχωριστή νοσολογική οντότητα. Διαφέρει από τη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση,  τόσο στην παθοφυσιολογία, όσο και στα συμπτώματα και στην ανταπόκριση στην φαρμακευτική αγωγή. Οφείλεται σε βλάβη του άνω οισοφαγικού σφιγκτήρα και αποτελεί την υποκείμενη νόσο σε περίπου τους μισούς ασθενείς με βράγχος φωνής.

Σε αντίθεση με τον οισοφάγο, ο φάρυγγας, ο λάρυγγας και το τραχειοβρογχικό δέντρο δε διαθέτουν μηχανισμούς άμυνας έναντι στην παλινδρόμηση και επομένως, η όποια παρουσία οξέος στη λαρυγγοφαρυγγική περιοχή είναι μη φυσιολογική και δυνητικά βλαβερή.

Η νόσος παρουσιάζεται  εξίσου και στα 2 φύλα. Στο 30-32% των ασθενών συνυπάρχει και γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση [Γ.Ο.Π.] Η πλειοψηφία των ασθενών (60%) προσέρχεται στον ωτορινολαρυγγολόγο παραπονούμενο για κάποιου βαθμού δυσφωνία, ενώ το συχνό καθάρισμα του λαιμού και το αίσθημα κόμβου είναι  παρόντα στο 45% και στο 25% των ασθενών αντίστοιχα. Η στροβοσκόπηση δείχνει ποικίλου βαθμού αλλοιώσεις οπίσθιας λαρυγγίτιδας.

Τόσον ο δείκτης φωνητικής δυσλειτουργίας-VHI, όσο και ο δείκτης συμπτωμάτων παλινδρόμησης-RSI) συνήθως βαθμολογούνται  παθολογικά από τους περισσότερους ασθενείς. 

Η λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση προκαλεί έκθεση των αεραγωγών σε γαστρικό περιεχόμενο, του οποίου κύρια πρωτεΐνη είναι η πεψίνη. Ως γνωστό η πεψίνη δεν παράγεται στη λαρυγγοφαρυγγική, αλλά στη γαστρική περιοχή και επομένως η παρουσία οξέος στο λάρυγγα μπορεί να προκληθεί μόνο από έκθεση αυτής της περιοχής σε γαστρικό περιεχόμενο.  

Ο λάρυγγας δεν ανέχεται το χημικό τραύμα  και η περιορισμένη έκθεση σε οξύ και πεψίνη μπορεί να οδηγήσει σε έντονα συμπτώματα [3]. Η υποχώρηση των συμπτωμάτων είναι βραδεία, μετά από αγωγή με μεγαλύτερες δόσεις αναστολέων αντλίας πρωτονίων.

Σύγχρονες μελέτες επικεντρώνονται σε ανοσολογικές μεθόδους, που θα μπορούν να εντοπίζουν την πεψίνη στους αεραγωγούς παρέχοντας έτσι μία χρήσιμη διαγνωστική εξέταση για την παλινδρόμηση [1]. Έχει βρεθεί ότι έστω και τρία μόνο επεισόδια λαρυγγοφαρυγγικής παλινδρόμησης την εβδομάδα μπορεί να προκαλέσουν σοβαρή βλάβη στο λάρυγγα.

Η θεραπεία για λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση πρέπει να είναι πιο επιθετική και μακράς διάρκειας σε σχέση με εκείνη που εφαρμόζεται στη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και περιλαμβάνει κυρίως αλλαγές στον τρόπο ζωής και φαρμακευτική θεραπεία [2]. 

Η πιο σοβαρή μορφή λαρυγγοφαρυγγικής παλινδρόμησης χρειάζεται θεραπεία με αναστολείς της αντλίας πρωτονίων σε τουλάχιστο διπλάσια από την κλασσική δοσολογία, που χορηγείται στη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Η θεραπεία πρέπει να συνεχίζεται για τουλάχιστο 6 μήνες ή περισσότερο σε μερικές περιπτώσεις.

Η λογοθεραπεία έχει κατά καιρούς χρησιμοποιηθεί για μερικές από τις άτυπες εκδηλώσεις της παλινδρόμησης, όπως δυσφωνία και φαρυγγικός κόμβος. Υπάρχει μία σοβαρή συσχέτιση μεταξύ παλινδρόμησης και λαρυγγοφαρυγγικών προβλημάτων και αυτό πρέπει να αναγνωριστεί, τόσο από γιατρούς, όσο και από ασθενείς, ώστε να διευκολυνθεί η διάγνωση και η θεραπεία της λαρυγγοφαρυγγικής παλινδρόμησης [4].